Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Martin Luther
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
— 42 -
mennene vart rædde og gjekk inn paa kravi. Men
so kom bøndene med nye krav som sigta paa heil
umvelting. Serleg gjekk det hardt i Nord-Tyskland,
der Zwickau-profetane tok førarskapen: hogg ned
alt som er imot Guds rike! fyrst og fremst prestane,
so alle fyrstane og stor-karane og alle deira lydige
tenarar, Luther med-rekna! Bønder strøymde i hop
fraa alle kantar; maalet var aa riva ned alle hus og
borger i Tyskland, so berre bondegardane stod att.
Men adelen samla seg, slo bondeheren, retta
Zwickau-profetane, og drap ned for fote; so me veit snaudt
aa fortelja maken annan stad enn der som tyrken
hev rasa paa det verste. Ikkje minder enn 100 000
bønder miste livet, og resten vart trælka verre enn
fyrr. Ja bonde-trældomen i Tyskland hev sidan den
dagen vore eit ordtak i heimssoga.
Luther kunde ha beinka det heile. Bøndene venta
seg mykje av han — nasjonalhelten. Han freista
fyrst aa telja for bøndene. Men dei totte det var
ei spott aa høyra tale um tolmod. Luther skyna
/ikkje heilt den sosiale retten i bonderørsla. Og naar
han daa sa det var godt aa lida vondt, og at
smaa-kaars-mannen laut bera tunge byrder, elles vilde
ovlivnaden skjemma han ut, — ja daa vilde ikkje
bøndene lyda paa han.
Me møter det syrgjelege tilfellet at Luther bryt
av og gjev upp semja, braalyndet og nervøsiteten
vinn med han, han dømer bonde-rørsla som berre
djevelskap. Soleis skriv han den illgjetne skrifti
mot „mordarbøndene og røvarbøndene": „Slaa deim,
drep deim, stikk deim, ope eller i løyndom, dei er
helvites-brandar og djevels-lemer; so underlege tider
er çjet n°. at ein fyrste kann faa meir takk av
himmelen med aa drepa enn med aa beda; den som
feil paa fyrstesida, vinn martyr-sæla; dei hine fer til
helvite."
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
